Reconstructie: Nurnberg 1961

Nürnberg 1961. De Nürnberger Nachrichten presenteert het verleden van dag tot dag. Zoals kranten doen. De tentoonstelling Wiederaufbau und Wirtschaftswunder doet hetzelfde. In welke stijl werden beschadigde steden herbouwd, origineel of modern? Men vond een mix in de herbouw van beeldbepalende monumenten en nieuwbouw van de rest.

Transparantie als symbool voor het Wirtschaftswunder. Het Duitse wonder wordt in 1979 door Rainer Werner Fassbinder gekarakteriseerd in Die Ehe der Maria Braun. Wat blijft staan dient het historisch geheugen van de bewoners. Münster koos voor oudbouw net als Leuven na de Eerste Wereldoorlog. Het geeft deze steden een toeristische voorsprong. Een terug in de tijd die niet echt is, maar echt lijkt. Dat voldoet.

Op 18 april 1961 schijnt de zon. Fremden brengen jaarlijks 35 miljoen D-Mark in het laatje. In een tijd die televisies verloot. Welvaart wordt opgebouwd en men voelt dat een weg naar boven is ingezet. Oorlog en woningnood zijn voorbij. De rondrit toont nieuwe dynamiek en is de introductie in het moderne leven. Zonder hoedjes in het hoedennet.

Foto: Stadsrondrit per bus langs de Weinstadel, Bezoekers besteden er 35 miljoen, 18 april 1961

Couplet 1945

Bokken worden van geiten gescheiden. In Duitsland en Japan wonen verliezers van de oorlog. Italianen zijn minder strikt en verklaren Rome tot open stad, città aperta. Zodat die stad verwoesting ontloopt. In Duitsland ruimen Trümmerfrauen puin. Zij zijn ware helden die door hard werk de heropbouw van hun land mogelijk maken. Herdenken geeft aan dat de oorlog voorbij is. Maar herdenking houdt de oorlog ook in stand.

De atoombom op Hiroshima noemen de Amerikanen Little Boy naar een personage uit The Thin Man van Dashiell Hammett. Het kondigt het naoorlogse Amerikaanse imperialisme aan dat de oude wereld opvolgt. Op de gebombardeerde vlakten van hun hoofdsteden bouwen Japanners en Duitsers een Wirtschaftswunder. Engelsen en Fransen zijn voorgoed weggezakt zoals hun onmacht in de Suez-crisis van 1956 aantoont.

Foto 1: De Rijkskanselarij in Berlijn. Datum van de foto is onbekend, maar op grond van de verwoestingen rondom het voormalige regeringscentrum kan het na mei 1945 zijn

Foto 2: Hiroshima, 6 augustus 1945, na de A-bom